Większość z nas przynajmniej raz w życiu musiała stosować krople do oczu. W aptece dostępna jest cała gama takich produktów. Część z nich dostępna jest tylko na receptę i wymaga wcześniejszej konsultacji lekarza. Należą do nich mi.in antybiotyki, sterydy, leki przeciwjaskrowe czy też niektóre leki przeciwhistaminowe. Pomagają one zwalczyć infekcje narządu wzroku, a w przypadku leków przeciwjaskrowych obniżają ciśnienie wewnątrzgałkowe, tym samym stanowią ochronę przed uszkodzeniem nerwu wzrokowego. Drugą grupę preparatów stanowią leki, czy wyroby medyczne, które możemy kupić bez recepty oraz bez wcześniejszej konsultacji specjalisty.
Do dostępnych leków, w tym kropli do oczu bez recepty zaliczamy:
Większość leków do oczu ma postać kropli. Istnieją również preparaty w postaci żelu czy maści. Wszystkie te formy podaje się bezpośrednio do worka spojówkowego i na rogówkę, skąd wchłaniane są do wnętrza gałki ocznej.
Na przenikanie różnych substancji przez rogówkę ma wpływ wiele czynników, takich jak:
Część preparatów wymaga w swym składzie dodatków, które pomagają im łatwiej przechodzić do dalszych odcinków oka. Dodatki te działają albo poprzez zmniejszenie napięcia powierzchniowego np. benzalkonium albo poprzez przedłużenie kontaktu z rogówką np. metyloceluloza, alkohol poliwinylowy.
Nawilżające krople do oczu w głównej mierze składają się z wody oraz substancji o dużej lepkości, których zadaniem jest zatrzymanie wody na powierzchni gałki ocznej, a tym samym zapobieganie jej wysychaniu.
W zależności od rodzaju środków zagęszczających (tzw. polimerów) szybkość uwalniania zawartej w tych preparatach wody jest różna.
Na przykład preparaty zawierające polividon (PVP) szybciej uwalniają zawartą wodę i działają krócej, a preparaty zawierające hydroksypropylometylocelulozę (HPMC) działają dłużej.
Najdłuższym czasem działania charakteryzują się preparaty zawierające kwas poliakrylowy (PAA) lub kwas hialuronowy. Długo utrzymują się one na oku i są w stanie na przynieść skuteczną ulgę pacjentom z dolegliwościami suchego oka.
Preparaty sztucznych łez powinny wykazywać osmolarność i ph zbliżone jak najbardziej do fizjologicznych parametrów ludzkiego oka. W przeciwnym wypadku mogą wywoływać niepożądane dolegliwości podczas stosowania takie jak uczucie pieczenia czy dyskomfort .bieganie jej wysychaniu.
Krople okulistyczne mogą posiadać w swym składzie konserwanty, dzięki którym ich termin przydatności po otwarciu jest dłuższy.
Niestety środki konserwujące przy dłuższym stosowaniu mogą mieć niekorzystny wpływ na nasze oko i stać się przyczyną reakcji alergicznych lub podrażnienia. Dlatego też na rynku znajduje się cała gama preparatów bez konserwantów, które w bezpieczny sposób mogą stosować zarówno osoby noszące soczewki kontaktowe (można je stosować bezpośrednio na soczewki), jak i pacjenci uczuleni na konserwanty czy przyjmujący przewlekle inne leki okulistyczne.
Sztuczne łzy mogą występować w postaci wygodnych jednorazowych minimsów, które powinny być zużyte bezpośrednio po otwarciu lub w postaci wielodawkowej i wtedy ich przydatność wydłuża się do kilku tygodni czy nawet miesięcy.
Pacjentom z silnymi dolegliwościami zalecane są preparaty w formie hydrożelowej. Składają się one z dwóch faz: stałej i płynnej i posiadają duże zdolności wiązania, dzięki czemu są świetnym rezerwuarem wilgoci. Preparaty w formie żelu często są polecane na noc, dzięki czemu ich kontakt z okiem wydłuża się i nie ma nieprzyjemnych dolegliwości pod postacią przejściowego zamglenia widzenia.
Maści okulistyczne, podobnie jak żele, dłużej utrzymują się w worku spojówkowym, a tym samym mają dłuższy kontakt z rogówką, niestety wnikają one wolniej, a ich stężenie w gałce ocznej nie jest większe niż po podaniu kropli. Dodatkowym utrudnieniem dla wielu pacjentów jest problem z aplikacją maści do worka spojówkowego oraz trwające do kilku minut pogorszenie widzenia związane z rozprowadzaniem substancji w worku spojówkowym.
Zarówno preparaty sztucznych łez w postaci kropli, maści jak i hydrożelu są bezpieczne.
Rzadko stwierdza się uczulenia na zawarte w nich składniki. Nieco częściej mogą wystąpić reakcje alergiczne na konserwanty i stabilizatory. Jeśli dojdzie do uczulenia, lek należy zastąpić odpowiednikiem, zawierającym inne substancje konserwujące.
Powiązane artykuły:
Czy krople mogą chronić oczy? >>
Jakie krople do oczu wybrać? >>
Jak pielęgnować oczy? >>
Konsultacje medyczne: dr med. Maria Lewandowska Furmanik
