Pieczenie oczu. Skąd się bierze i jak sobie z nim radzić?

Każdego dnia nasze oczy narażone są na wiele czynników drażniących. Praca przy komputerze, klimatyzacja, promieniowanie UV – to tylko kilka z nich. Problemy oczne często dają o sobie znać w najmniej oczekiwanym momencie. Pojawia się wówczas swędzenie, szczypanie i pieczenie oczu. Dziś skupimy się szczególnie na tym ostatnim objawie. Jakie są przyczyny pieczenia oczu i jak im zaradzić?

Dlaczego oczy pieką?

Pieczenie oczu to jeden z najczęstszych objawów, na które skarżą się pacjenci okulistyczni – obok swędzenia, łzawienia i nieostrego widzenia. Pojawia się wówczas, gdy dojdzie do podrażnienia powierzchni oka (spojówki lub rogówki). Narząd wzroku chroniony jest za pomocą wieloelementowego aparatu ochronnego, do którego należą: oczodół, powieki z rzęsami, brwi, spojówka oraz narząd łzowy. Mimo tylu zabezpieczeń zdarza się, że niekorzystne warunki atmosferyczne, drobne urazy oraz alergeny prowadzą do jego podrażnienia. Oprócz uczucia pieczenia bardzo często pojawia się także wrażenie piasku pod powiekami, nadmierne przekrwienie spojówki (dające wrażenie czerwonego oka) i odruchowe wzmożone łzawienie, którego zadaniem jest usunięcie drażniącego czynnika z powierzchni oka.

Pieczenie oczu – przyczyny

• Zespół suchego oka – niedostateczna produkcja łez lub ich ndmierne parowanie. W jego przebiegu dochodzi do nieprawidłowego nawilżania powierzchni oka przez film łzowy – może dojść do uszkodzenia powierzchni oka (spojówek i rogówki). Nadmiernie suche, pozbawione warstwy ochronnej, oko jest bardziej narażone na działanie czynników zewnętrznych (środowiskowych). Zespół suchego oka ma również szereg innych przyczyn w tym choroby reumatyczne, podeszły wiek, wieloletnie noszenie soczewek, stosowanie leków. Rozpoznania tego schorzenia może dokonać jedynie lekarz okulista;
• Zanieczyszczone powietrze – kurz, drobinki pyłów, dym, spaliny oraz różne związki chemiczne osiadają na powierzchni naszych oczu i doprowadzają do ich podrażnienia.
• Korzystanie z soczewek kontaktowych – zbyt długie noszenie, nieodpowiednia higiena zakładania i przechowywania zwiększają ryzyko podrażnienia oczu i rozwoju zespołu suchego oka.
• Praca przy komputerze – wywołuje zmniejszenie częstotliwości mrugania, co upośledza rozprowadzanie łez na powierzchni oka i nasila jego wysychanie.
• Zbyt słabe lub za ostre oświetlenie – prowadzi do zmęczenia oczu i większej ich podatności na pozostałe czynniki drażniące, dodatkowo może pogorszyć widzenie.
• Suche powietrze – w pomieszczeniach klimatyzowanych i ogrzewanych może być przyczyną nadmiernego parowania filmu łzowego.
• Wiatr – jego silne natężenie powoduje podrażnienie, a ponadto podmuchy wiatru przenoszą zanieczyszczenia powietrza wprost do naszych oczu. Z kolei suche i gorące powietrze powoduje nadmierne parowanie łez.
• Alergiczne zapalenie spojówek – objawia się świądem oczu, pieczeniem, łzawieniem. Często towarzyszy mu katar (alergiczny nieżyt nosa). Przyczyną mogą być alergeny sezonowe (np. pyłki roślin) lub całoroczne (np. roztocze kurzu domowego).

Pieczenie oczu. Jak sobie z nim radzić?

Pierwszą czynnością, którą powinniśmy wykonać w przypadku pieczenia oczu, jest ich dokładne przemycie solą fizjologiczną. Pozwoli to wypłukać z worka spojówkowego ewentualne drobinki pyłów, piasku, kurzu.

Na uczucie pieczenia, bez lub z nieznacznym zaczerwienieniem oka warto zastosować dostępne bez recepty krople nawilżające, najlepiej te bez konserwantów. Można je aplikować wielokrotnie w ciągu dnia (zwykle 3-5 razy), bez obawy o działania niepożądane. Jeśli po ich stosowaniu przez 1-2 dni odczuwamy wyraźną poprawę, najpewniej przyczyną były wymienione wcześniej czynniki drażniące. Jeśli pieczenie nie zmalało, udajmy się do okulisty.

W przypadku pieczenia, któremu towarzyszy zaczerwienienia oka, można zastosować krople zawierające tetryzolinę. Powodują zmniejszenie przekrwienia spojówek, podrażenienia, opuchnięcia swędzenia oraz łzawienia oczu. Należy jednak pamiętać, aby nie stosować ich bez nadzoru lekarza dłużej niż kilka dni (najlepiej do 2 dni).

Jeżeli obserwujemy u siebie ropną wydzielinę w oku, jakiekolwiek upośledzenie widzenia, silny ból oka, ból głowy lub nieostre widzenie albo doznaliśmy urazu oka, nie aplikujmy kropli na własną rękę, tylko natychmiast skontaktujmy się z lekarzem, który ustali przyczynę dolegliwości i zastosuje odpowiednią terapię.

Warto także zadbać o profilaktykę zdrowotną naszych oczu – kontrole u okulisty, dobrze dobrane okulary lub soczewki, ochrona oczu przed nadmiernym słońcem, odpoczynek, nawilżanie wysychających spojówek – wszystko to wpłynie pozytywnie na nasze oczy i pozwoli zmniejszyć ryzyko nieprzyjemnych dolegliwości z ich strony.

Domowe sposoby na pieczenie oczu powinny być stosowane z rozwagą. Przykładanie zimnej łyżeczki na obrzęknięte powieki pomoże zmniejszyć opuchliznę i z pewnością nam nie zaszkodzi. Okłady z ziół lub niesprawdzone kosmetyki niosą ze sobą ryzyko alergicznego kontaktowego zapalenia skóry wokół oczu.

Powiązane artykuły:

5 najlepszych sposobów na zespół suchego oka >>
Jak dbać o oczy podczas pracy przy komputerze? >>
Alergie oczu >>

Autor: Irena Wójtowicz

Bibliografia:

1. Bujalska-Zadrożny M., Cegielska-Perun K., Pstrągowski M. Zespół suchego oka w praktyce, Lek w Polsce, 2013.